Wat is lactose intolerantie?

Wat is lactose intolerantie en hoe herken je het?

Denk jij een lactose-intolerantie te hebben, omdat je vaak last hebt van een opgezette buik, winderigheid, darmkrampen en diarree? Of sta je er niet bij stil, maar heb je écht wel last van deze klachten?

Lactose-intolerantie komt vaker voor dan je denkt. In Nederland alleen al bij ruim 2,5 miljoen mensen! Helaas wordt er niet vaak openlijk over gepraat. Veel mensen schamen zich ervoor als zij vaak (vieze) winden moeten laten of diarree hebben, dus zeggen ze liever niets. Of zij bedekken met ruim zittende kleding hun opgezette buik die door het nuttigen van melk binnen een paar uur is ontstaan. Lees hieronder wat lactose-intolerantie precies is, in simpele taal zonder veel medische termen. Stel jezelf gerust dat je niet de enige bent met deze ongemakkelijke klachten en lees wat je het beste kunt doen om een blije buik te hebben.

Lactose intolerantie: wat is dat simpel uitgelegd?

Heb je last van lactose intolerantie dan is er duidelijk iets aan de hand: je lichaam heeft de oorlog verklaard aan melk en melkproducten. Je dunne darm is niet meer goed in staat om melk te verteren en de onverteerde melk komt vervolgens in je dikke darm terecht. Daar staat een heel leger paraat om melk alsnog te verteren. Dit leger bestaat uit bacteriën uit de darmflora. Met man en macht proberen zij de melk alsnog te verteren door het te vergisten. En dat ga jij vaak voelen! Opgezette buik, winderigheid, diarree en misselijkheid is een aantal reacties dat ontstaat. En dan zit jij met de gebakken peren, of eigenlijk met een niet blije buik.

Lactase is nodig om lactose te verteren

Om precies te weten wat er in je lichaam gebeurt, is het handig om te weten wat lactose en lactase is. Er is veel over geschreven op internet, maar dat vind ik zelf soms te medisch beschreven. Voor mijzelf heb ik daarom een beschrijving bedacht in simpele Jip en Janneketaal en dat deel ik graag met je. Het is handig om te weten dat lactose een soort van suiker is dat van nature in melk zit. Een handig ezelsbruggetje is dat men het vaak ook melksuiker noemt: lactose is dus suiker dat in melk zit. Om de melksuiker in je lichaam te verteren is er in je lichaam een hulpmiddel nodig: het enzym lactase. Lactase wordt normaal gesproken in je dunne darmwand aangemaakt. En lactase doet iets heel moois: het zorgt ervoor dat de melksuiker (lactose) in twee delen wordt gesplitst. Het ene deel is glucose en het andere deel is galactose. Deze termen kun je snel weer vergeten, maar waar het om gaat is dat door de splitsing de melk nu wél opgenomen en verteerd wordt door je lichaam. Helaas gebeurt dit niet als je last hebt van lactose intolerantie…

Lees ook: de 15 meest gewilde lactasepillen op een rij! Handig om je klachten van je lactose intolerantie te verminderen!

Wat gebeurt er als het wondermiddel lactase ontbreekt?

Als je last hebt van lactose intolerantie, dan weet je dunne darm niet meer hoe er voldoende lactase aangemaakt moet worden. De melk beweegt onverteerd, of eigenlijk ongesplitst, door van je dunne darm naar je dikke darm. In je dikke darm staat het leger van bacteriën uit je darmflora paraat. Zij wagen nog één poging om de melksuiker aan te vallen door de vergistings-truc toe te passen. En dit is het moment dat jij vaak klachten op voelt komen. Of misschien al eerder. Door het vergisten van de melksuiker ontstaat als reactie meestal een opgezette buik, winderigheid, darmkrampen, diarree en/of misselijkheid. Weg is je eetlust en weg is je plezier in het etentje waar je zo naar uitkijkt.

Je hoort ook weleens over koemelk-allergie, wat is dat dan?

Om een zijstap te maken van lactose intolerantie, geef ik je ook informatie over koemelk-allergie. Koemelk-allergie schijnt iets heel anders te zijn. Het is misschien verwarrend, omdat zowel lactose-intolerantie als koemelk-allergie allebei ontstaan door het eten en drinken van melkproducten. En daarbij zijn de klachten veelal ook hetzelfde! Maar in werkelijkheid gebeurt er in je lichaam iets totaal anders. Bij lactose-intolerantie is de dunne darm de boosdoener. Die maakt te weinig lactase aan om de melk te verteren. Bij koemelk-allergie is je afweersysteem de boosdoener die niet weet om te gaan met de eiwitten in de melk. Bij beiden vindt er als het ware een andere ‘oorlog’ in je lichaam plaats. Bij lactose-intolerantie krijg je namelijk klachten door het gevecht dat de bacteriën in je dikke darm aangaan met de melk. Bij koemelk-allergie krijg je last van klachten door het gevecht dat het afweersysteem aangaat met de melkeiwitten. Er ontstaat bij koemelk-allergie een allergische reactie en vaak hoor je dat er bij koemelk-allergie ook nog andere klachten ontstaan, zoals huiduitslag, eczeem en benauwdheid.

Vanaf welke leeftijd kun je lactose intolerantie krijgen

Iedereen kan het krijgen, of je nu baby bent of volwassen. Maar het is echt per persoon verschillend óf, en zo ja, op welke leeftijd je last krijgt van lactose-intolerantie. Het grappige daarbij is dat het zelfs ook een rol speelt waar je op de wereld bent geboren. Dat lees je hieronder. Maar eerst kun je zeggen dat er 3 vormen van lactose-intolerantie zijn die op verschillende leeftijden kunnen ontstaan: primaire lactose-intolerantie, secundaire lactose-intolerantie en aangeboren lactose-intolerantie.

Primaire lactose-intolerantie

Als baby wordt er door je dunne darm voldoende lactase aangemaakt om de vele (moeder)melk te verteren. (Moeder)melk is vaak het enige wat je als baby krijgt, dus de aanmaak van lactase door het babylichaam werkt op volle toeren. Zodra je ouder wordt, ga je ook ander voedsel eten en daardoor heeft je lichaam minder lactase nodig. Het gevolg daarvan is dat er steeds minder lactase wordt aangemaakt, terwijl je dit best vaak nog nodig hebt. Het is zelfs zo dat bij mensen in Zuid-Europa en in het Verre Oosten rond het 3^e levensjaar vrijwel geen lactase meer wordt aangemaakt. Daar is lactose-intolerantie het hoogst, terwijl in Nederland ongeveer 10% van de Nederlanders last heeft van primaire lactose-intolerantie.

Secundaire lactose-intolerantie

Simpel gezegd ontstaat deze vorm van lactose-intolerantie als je dunne darmwand is beschadigd. Dit kan gebeuren na een ziekte of een operatie. Hierdoor neemt de productie van lactase een periode sterk af. Of in het ergste geval kan dit zelfs voor altijd zijn.

Aangeboren lactose-intolerantie

Als ouder kun je soms met je handen in het haar staan als je baby of peuter vaak last heeft van buikkrampen of diarree. Dan volgt vaak de weg naar de dokter om uit te zoeken of het aan het nuttigen van melk ligt. Als het vermoeden er is dat het aan melk ligt, dan is het belangrijk om uit te zoeken of het bijvoorbeeld lactose-intolerantie is of koemelk-allergie. Aan de hand daarvan kun je maatregelen treffen.

Klachten bij lactose-intolerantie

De meest gehoorde klachten bij lactose-intolerantie zijn: opgezette buik, winderigheid, darmkrampen, diarree, misselijkheid en overgeven. Bij iedereen is dit weer verschillend. Ik merk bij mezelf dat ik bijna geen last heb van misselijkheid en overgeven, maar juist wel van opgezette buik, winderigheid en soms diarree. En dan heb ik het nog niet eens over het gevoel dat ik erbij heb, zoals schaamte, soms geen zin hebben om in gezelschap van anderen te zijn en ontevredenheid over mijn opgezette buik (dan lijkt het net alsof ik te dik ben).

Binnen hoeveel uur krijg je last?

Baby’s en kleine kinderen kunnen binnen 20 minuten na het nuttigen van melk al last krijgen van darmkrampen en diarree. Bij volwassenen kan dat ook zo snel gaan, al hoor je vaker dat klachten binnen 2-4 uur ontstaan nadat je melkproducten hebt gegeten of gedronken. Ik kan er bijvoorbeeld de klok op gelijk zetten dat ik vaak na 2 uur last krijg. Als ik écht zin heb in een stukje kaas of een vanille-ijsje, dan neem ik het vaak later op de avond. Tegen de tijd dat ik last krijg, slaap ik en ik merk dat bij mij dan de klachten minder heftig zijn. Het is een kwestie van testen wat het beste bij jou werkt en hoeveel melkproducten je kunt verdragen.

Hoe weet ik of ik lactose-intolerant ben?

Eén van de beste manieren om het te testen is om een maand geen melk of melkbestanddelen te eten. Dat heeft bij mij het beste gewerkt en eigenlijk wist ik binnen een week al: ik had een rustige buik en geen last meer van een opgezette buik, winderigheid en diarree. Het is in het begin heel moeilijk om echt álle melkproducten of melkingrediënten te mijden, want het zit in ongelooflijk veel producten. Er zijn ook nog verschillende benamingen voor melk en melkbestanddelen. Dat maakt het extra ingewikkeld. Maar door consequent het etiket van een product te lezen kun je veel gedoe voorkomen. Vanaf die tijd is bij mij de gewoonte ontstaan om bij een product direct te kijken wat de ingrediënten zijn. En bij twijfel eet ik het gewoon niet.

Hoe kan ik er nog meer achter komen?

Je kunt dus zelf testen of je lactose-intolerant bent door een maand geen melkproducten te nuttigen. Nemen je klachten sterk af, dan is de kans groot dat je last hebt van lactose intolerantie. Maar 100% zeker weet je het dan misschien niet. Vraag gerust je huisarts hoe je het beste erachter kunt komen of je een lactose-intolerantie hebt. Er zijn namelijk ook andere manieren om erachter te komen.

Eliminatie provocatie test

Je kunt bijvoorbeeld onder begeleiding van een diëtist een maand geen melkproducten eten en drinken. Dit wordt officieel de eliminatie-provocatie test genoemd. Eerst eet en drink je een maand lang geen melk en melkproducten en na een maand wordt er weer een beetje lactose aan je voeding toegevoegd. Als je klachten eerst drastisch verminderen en na toevoeging van lactose weer sterk toenemen, dan weet je dat de kans groot is dat je een lactose-intolerantie hebt.

Waterstof ademtest

Er is ook een andere manier, namelijk de waterstof ademtest. Als je een hoge concentratie waterstof in je ademhaling hebt, dan kan het zijn dat je een lactose-intolerantie hebt. Normaal gesproken wordt lactose in de dikke darm door lactase afgebroken. Maar als dit niet gebeurt, doordat je een lactose-intolerantie hebt, dan vindt er vergisting van de lactose plaats in je dikke darm. Dit is niet goed en door de vergisting ontstaat er een hogere concentratie waterstof en dit is terug te vinden in onder andere je ademhaling.

Lactose Tolerantie Test (LTT)

Je kunt ook kiezen voor een Lactose Tolerantie Test (LTT). Een andere benaming is de bloedsuikertest. Als jouw lichaam prima de lactose kan verteren, dan doet de lactase goed zijn werk en splitst de lactose in twee bestanddelen. Eén van deze bestanddelen is glucose en glucose wordt goed door je bloed opgenomen. Maar als er geen of onvoldoende lactase in je lichaam aanwezig is, dan gaat de lactose onverteerd hup je dikke darm in! In je bloed zijn er dan geen sporen te vinden van een verhoogde hoeveelheid suiker in je bloed. Dit kan dan duiden op een lactose-intolerantie.

Heb je (sinds kort) een lactose intolerantie? En nu?

Als je nog niet zo lang weet dat je een lactose intolerantie hebt, of iemand uit je gezin, dan staat je leven even op z’n kop. Je moet een weg gaan vinden in de wereld van lactosevrije producten en lactosevrije gerechten en dat valt niet altijd mee. Maar ook als je al een tijd een lactose intolerantie hebt, dan kun je best wel wat inspiratie gebruiken. Daarom deze website!

Dit is een gesponsorde blogpost. Voor meer info lees mijn disclaimer.

Bewaar deze pin voor later: